Stijgende grondstoffenprijzen en stijgende huisvestingskosten duwen de OESO-landen in de richting van een meer « primitieve » economie. Dat betekent dat een aanzienlijk deel van van het gezinsinkomen wordt besteed aan energie, voedsel en onderdak. De vraag naar « niet-essentiële » diensten daalt. Wat gevolgen heeft voor de producenten van deze diensten. Denk aan bedrijven die actief zijn in de sector van de vrijetijdsbesteding zoals reizen, cultuur en entertainment. Maar ook telecommunicatie, duurzame consumptiegoederen en persoonlijke diensten…

De Franse zakenbank Natixis illustreert bovenvermelde evolutie in een nota aan klanten aan de hand van een reeks grafieken.

1. Vraag naar diensten maakt plaats voor toegenomen vraag naar goederen

Als gevolg van de Covidcrisis heeft de vraag naar diensten in de OESO-landen plaatsgemaakt voor een toegenomen vraag naar goederen. Dat heeft de prijs van de grondstoffen die in die goederen verwerkt worden, doen stijgen. Ook omdat we vaker van thuis uit werken en de economie steeds verder digitaliseert, is de structuur van de vraag opgeschoven van dienstverlening naar goederen. 

2. Oorlog in Oekraïne verhoogt de druk op grondstoffenprijzen

De prijzen van grondstoffen worden door de oorlog in Oekraïne nog verder opgedreven. Dat komt doordat Rusland een belangrijke leverancier van grondstoffen is. De prijs van nikkel verdrievoudigde op drie dagen tijd. De gasprijs maakte zelfs sprongen tot 75 procent op een dag. Ook al is het vandaag onmogelijk te voorspellen wat de grondstoffenprijzen de komende dagen en weken zullen doen, het is hoogstwaarschijnlijk dat veel van die prijzen voor langere tijd fors hoger zullen zijn dan voor conflict verwacht werd. De vrees bestaat ook dat economische sancties en andere maatregelen waaronder Rusland gebukt gaat die invoer zal doen afnemen.

3. Energietransitie leidt tot hogere energieprijzen

De energietransitie zal leiden tot hogere energieprijzen vanwege de kosten voor de opslag van elektriciteit die nodig zijn vanwege de intermitterende productie van hernieuwbare energie.  Dat betekent dat elektriciteit moet worden opgeslagen wanneer deze kan worden geproduceerd, wat duur is. Een ander gevolg zijn hogere autoprijzen (vanwege de prijsstijging van de benodigde grondstoffen, met name voor elektrische batterijen).

4. Ook wonen wordt duurder

Decennia van lage rentevoeten, goedkope hypotheken en de rush op vastgoed tijdens de Covidcrisis hebben de prijs van woningen fors opgedreven. Volgens cijfers van de vastgoedmakelaar Dewaele zijn de prijzen sinds de start van gezondheidscrisis gestegen met gemiddeld 15 procent, of 34.000 euro. Dat alles zal uiteindelijk moet resulteren in hogere huur- en koopprijzen.

Conclusie: Om de vier bovenvermelde redenen zijn de prijzen van energie, voedsel, auto’s en huisvesting sterk gestegen. Het aandeel van het inkomen van huishoudens dat wordt besteed aan energie, voedsel en huisvesting zal dan ook toenemen.

5. De ‘primitieve’ economie

Dit is wat we een ‘primitieve economie’ noemen: een economie waarin het grootste deel van het inkomen wordt besteed aan de aankoop van energie en voedsel en aan huisvesting.